Μπρόκολο

Τι είναι το μπρόκολο

Το μπρόκολο είναι ένα φυτό της οικογένειας των Σταυρανθών (Brassicaceae), με λατινική ονομασία Brassica oleracea var. italica. Είναι στενός συγγενής με το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών και το λάχανο. Το μπρόκολο καλλιεργείται για τα παχιά ανθοφόρα κεφάλια του, τα οποία τρώγονται κυρίως βραστά, στον ατμό ή ωμά. Η λέξη “μπρόκολο” προέρχεται από την ιταλική λέξη broccolo, που σημαίνει «ανθισμένος βλαστός».

Προέλευση και ιστορία

Το μπρόκολο προέρχεται από την Ιταλία και καλλιεργείται από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Οι πρώτες αναφορές το τοποθετούν στην περιοχή της Καμπανίας. Διαδόθηκε στην υπόλοιπη Ευρώπη τον 17ο αιώνα και έφτασε στη Βόρεια Αμερική τον 20ό αιώνα, όπου και έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές για τη διατροφική του αξία.

Περιγραφή και μορφολογία

Το μπρόκολο αποτελείται από:

Ανθοκεφαλή: Πυκνά συσσωματωμένα άνθη με έντονο πράσινο έως μπλε-πράσινο χρώμα.
Στέλεχος: Σκληρό αλλά βρώσιμο, με ήπια γεύση.
Φύλλα: Αν και λιγότερο γνωστά, μπορούν επίσης να καταναλωθούν.

Η χαρακτηριστική μορφή του με τα μικρά άνθη σε σχήμα «δέντρου» είναι σύμβολο της ταυτότητάς του στη γαστρονομία.

Ποικιλίες μπρόκολου

Calabrese – Η πιο κοινή ποικιλία, με μεγάλες, σκούρες πράσινες κεφαλές και χοντρά στελέχη.
Sprouting broccoli – Παράγει πολλές μικρότερες κεφαλές και είναι πιο ανθεκτικό στο κρύο.
Purple broccoli – Διαθέτει μωβ ανθοκεφαλές που ξεθωριάζουν στο μαγείρεμα.

Διατροφική αξία (ανά 100γρ νωπού μπρόκολου)

Συστατικό	Ποσότητα
Θερμίδες	34 kcal
Νερό	89%
Πρωτεΐνη	2.8 γρ
Υδατάνθρακες	6.6 γρ
Ίνες	2.6 γρ
Βιταμίνη C	148% RDA
Βιταμίνη Κ	116% RDA
Φολικό οξύ	15% RDA
Κάλιο	316 mg

Το μπρόκολο είναι εξαιρετικά πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και φυτοχημικά, ιδιαίτερα σουλφοραφάνη, η οποία θεωρείται αντικαρκινική.

Οφέλη για την υγεία

Ενίσχυση ανοσοποιητικού λόγω υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη C
Αντιοξειδωτική δράση κατά των ελευθέρων ριζών
Καλή λειτουργία εντέρου χάρη στις φυτικές ίνες
Υποστήριξη του μεταβολισμού με βιταμίνες του συμπλέγματος Β
Πρόληψη χρόνιων ασθενειών μέσω της σουλφοραφάνης και των γλυκοσινολατών

Τρόποι μαγειρέματος

Το μπρόκολο μπορεί να μαγειρευτεί με πολλούς τρόπους:

Βραστό ή στον ατμό
Ψητό στο φούρνο
Σωτέ σε ελαιόλαδο
Πολτοποιημένο σε σούπες
Ωμό σε σαλάτες

Η ελαφρά θέρμανση στον ατμό βοηθά στη διατήρηση των περισσότερων θρεπτικών συστατικών, ειδικά της σουλφοραφάνης.

Συμβουλές αγοράς και αποθήκευσης

Επιλέξτε μπρόκολο με σφιχτές και συμπαγείς ανθοκεφαλές, χωρίς κιτρινίλες
Το στέλεχος πρέπει να είναι τραγανό και όχι ξηρό
Φυλάξτε το στο ψυγείο σε σακουλάκι έως και 5 ημέρες
Μην το πλένετε πριν την αποθήκευση, γιατί η υγρασία επιταχύνει τη φθορά

Καλλιέργεια μπρόκολου

Καλλιεργείται σε ήπιο και δροσερό κλίμα. Απαιτεί:

Καλά στραγγιζόμενο έδαφος με pH 6.0–7.0
Ήλιο για 6+ ώρες ημερησίως
Άφθονη οργανική ουσία και κομπόστ
Άρδευση κάθε 2-3 ημέρες χωρίς υπερβολική υγρασία

Η συγκομιδή γίνεται όταν η ανθοκεφαλή είναι ώριμη αλλά πριν ανοίξουν τα άνθη.

Περιβαλλοντική σημασία

Το μπρόκολο θεωρείται βιώσιμη επιλογή:

Καλλιεργείται χωρίς εντατικά φυτοφάρμακα
Έχει χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα
Προσαρμόζεται σε εναλλακτικές μεθόδους όπως υδροπονία ή κάθετη καλλιέργεια