Το αραβοσιτέλαιο ή καλαμποκέλαιο είναι φυτικό έλαιο που εξάγεται από τους κόκκους του καλαμποκιού (αραβοσίτου). Η κυριότερη χρήση του είναι στη μαγειρική, όπου η υψηλή σχετικώς θερμοκρασία στην οποία εκλύει ατμούς το καθιστά ιδιαίτερα χρήσιμο για τηγάνισμα. Είναι επίσης συστατικό σε ορισμένες μαργαρίνες. Γενικώς το αραβοσιτέλαιο είναι φθηνότερο από το ελαιόλαδο και τα περισσότερα άλλα φυτικά έλαια.
Το καλαμπόκι έχει περιεκτικότητα 2,8% κατά βάρος σε αραβοσιτέλαιο. Η γεωπονία έχει αναπτύξει ειδικές ποικιλίες καλαμποκιού με υψηλές περιεκτικότητες σε έλαιο, οι οποίες ωστόσο τείνουν να έχουν μικρότερες στρεμματικές αποδόσεις με αποτέλεσμα να μη γίνονται αποδεκτές από όλους τους καλλιεργητές.
Το αραβοσιτέλαιο χρησιμοποιείται επίσης για την παραγωγή βιοντίζελ, σαπουνιού, δερματικών αλοιφών, ελαιοχρωμάτων, αντισκωριακού για μεταλλικές επιφάνειες, μελανιών, υφασμάτων, νιτρογλυκερίνης και εντομοκτόνων. Σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμεύει ως φορέας μορίων φαρμακευτικών ουσιών σε φαρμακευτικά σκευάσματα.
Παραγωγή
Σχεδόν όλο το αραβοσιτέλαιο παράγεται με σύνθλιψη κόκκων καλαμποκιού και στη συνέχεια με διάλυση σε εξάνιο ή 2-μεθυλοπεντάνιο (ισοεξάνιο)[1]. Κατόπιν ο διαλύτης διαχωρίζεται από το αραβοσιτέλαιο με εξάτμιση, ανακτάται και επαναχρησιμοποιείται. Μετά τις παραπάνω διαδικασίες, το αραβοσιτέλαιο καθαρίζεται με διήθηση και κατεργασία με αλκάλια, τα οποία κατακρατούν τα φωσφολιπίδια. Η κατεργασία με αλκάλια εξουδετερώνει επίσης τα ελεύθερα λιπαρά οξέα και αποχρωματίζει το προϊόν. Τα τελευταία βήματα πριν τη συσκευασία του αραβοσιτέλαιου είναι η αφαίρεση των κηρών (winterization) και η εξουδετέρωση των οσμών με απόσταξη ατμού σε θερμοκρασίες 232 ως 260 °C σε κενό αέρα.
Χημική σύσταση και συγκρίσεις
- Από τα κορεσμένα λιπαρά οξέα του αραβοσιτέλαιου το 80% είναι παλμιτικό οξύ (αριθμός λιπιδίων C16:0), το 14% στεαρικό οξύ (C18:0) και το 3% αραχιδικό οξύ (C20:0).
- Πάνω από το 99% των μονοακόρεστων λιπαρών οξέων είναι ολεϊκό οξύ (C18:1 c).
- Το 98% των πολυακόρεστων λιπαρών οξέων είναι λινολεϊκό οξύ ω-6 (C18:2 n-6 c,c) και το υπόλοιπο 2% είναι α-λινολενικό οξύ ω-3 (C18:3 n-3 c,c,c).
Αραβοσιτέλαιο και υγεία
Υπάρχουν ιατρικές έρευνες που υποδεικνύουν ότι υπερβολικά επίπεδα λιπαρών οξέων ω-6. Σε σχέση με λιπαρά οξέα ω-3 ίσως αυξάνουν την πιθανότητα για εκδήλωση ορισμένων ασθενειών, καθώς και καταθλίψεως. Η σύγχρονη δυτική διατροφή έχει συνήθως λόγους ω-6 προς ω-3 μεγαλύτερους του 10 προς 1. Και σε κάποιες περιπτώσεις μέχρι και 30:1, εν μέρει εξαιτίας ακριβώς του αραβοσιτέλαιου, το οποίο έχει λόγο ω-6 προς ω-3 ίσο με 49:1. Ο βέλτιστος λόγος θεωρείται ότι είναι 4 προς 1 ή και λιγότερο.
Πολύ υψηλές προσλήψεις λιπαρών οξέων ω-6 πιθανώς αυξάνουν την πιθανότητα αναπτύξεως καρκίνου του μαστού για γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Παρόμοιες ενδείξεις υπάρχουν και για τον καρκίνο του προστάτη. Μία άλλη ανάλυση πρότεινε μία αντίστροφη συσχέτιση ανάμεσα στη συνολική πρόσληψη πολυακόρεστων λιπαρών και την πιθανότητα καρκίνου του μαστού.
Πηγή: Wikipedia