Η κανέλα, κανέλλα ή καννέλα, είναι ένα μπαχαρικό που βρίσκεται στο εσωτερικό του φλοιού αρκετών δέντρων από το γένος Κιννάμωμον (Cinnamomum). Χρησιμοποιείται τόσο στη μαγειρική όσο και στη ζαχαροπλαστική. Ενώ το κιννάμωμον το γνήσιον (Cinnamomum verum) θεωρείται μερικές φορές ότι είναι η “αληθινή κανέλα”, η περισσότερη κανέλα στο διεθνές εμπόριο προέρχεται από συγγενή είδη, τα οποία αναφέρονται επίσης ως “κασσία” (“cassia”) ξεχωρίζοντας έτσι από την “αληθινή κανέλα”.
Στην Κύπρο αποκαλείται: καπαμάς ή / και καπαμάς βαρωσιώτικος.
Η κανέλα είναι το όνομα για ίσως μια ντουζίνα είδη δέντρων και μπαχαρικών που παράγονται από κάποια από αυτά. Όλα είναι μέλη του γένους Κιννάμωμον (Cinnamomum) της οικογένειας των δαφνοειδών (Lauraceae). Μόνο λίγα από αυτά καλλιεργούνται για εμπορικούς σκοπούς ως μπαχαρικό.
Κατάταξη
Το σύστημα ταξινόμησης στη Σρι Λάνκα, διαιρεί τα μασούρια κανέλας σε τέσσερις ομάδες:
- Άλμπα (Alba), με διάμετρο μικρότερη από 6 χιλιοστά (0,24 ίντσες)
- Κοντινένταλ (Continental), με διάμετρο μικρότερη από 16 χιλιοστά (0,63 ίντσες)
- Μέξικαν (Mexican), με διάμετρο μικρότερη από 19 χιλιοστά (0,75 ίντσες)
- Χάμπουργκ (Hamburg), με διάμετρο μικρότερη από 32 χιλιοστά (1,3 ίντσες)
Αυτές οι ομάδες χωρίζονται περαιτέρω σε συγκεκριμένες βαθμίδες. Για παράδειγμα, η Μέξικαν διαιρείται σε M00 000 ειδικών, M000000 και M0000, ανάλογα με διάμετρο των μασουριών και τον αριθμό των μασουριών ανά χιλιόγραμμο.
Τυχόν κομμάτια του φλοιού, μήκους κάτω από 106 χιλιοστά (4,2 ίντσες) κατηγοριοποιούνται ως μασούρια (quillings). Τα φτεροδαχτυλίδια (featherings) είναι ο εσωτερικός φλοιός από τα κλαδιά και τους στριμμένους βλαστούς. Τα τσιπς είναι τα τρίμματα από τα μασούρια του εξωτερικού και του εσωτερικού φλοιού που δεν μπορούν να διαχωριστούν ή του φλοιού από τα μικρά κλαδιά.
Είδη
Ένας αριθμός ειδών συχνά πωλούνται ως κανέλα:
- (Cinnamomum cassia) (Κασσία (cassia) ή κινεζική κανέλα, ο πιο κοινός τύπος)
- (Cinnamomum burmannii) (Korintje, κασσία του Παντάνγκ (Padang cassia) ή κανέλα Ινδονησίας)
- (Cinnamomum loureiroi) (Κανέλα της Σαϊγκόν (Saigon cinnamon), κασσία του Βιετνάμ (Vietnamese cassia) ή κανέλα του Βιετνάμ (Vietnamese cinnamon))
- (Cinnamomum verum) (Κανέλα Σρι Λάνκα (Sri Lanka cinnamon) ή κανέλα Κεϋλάνης (Ceylon cinnamon))
Η κασσία είναι η ισχυρή πικάντικη γεύση που σχετίζεται με τα κουλούρια κανέλας και άλλα τέτοια ψημένα αγαθά, καθώς χειρίζεται καλά τις συνθήκες ψησίματος. Η Κινέζικη κανέλα είναι γενικά μέτρια έως ανοιχτό κοκκινωπό καφέ, με σκληρή και ξυλώδη υφή και παχύτερη (2-3 χιλιοστά (0,079 έως 0,118 ίντσες) πάχους), καθώς χρησιμοποιούνται όλα τα στρώματα του φλοιού. Η κανέλα Κεϋλάνης, χρησιμοποιώντας μόνο το λεπτό εσωτερικό φλοιό, έχει πιο ανοιχτό καφέ χρώμα, είναι λεπτότερη, λιγότερο πυκνή, με πιο λεπτεπίλεπτη υφή και θεωρείται ότι είναι με λεπτότερους τόνους και με πιο αρωματική γεύση από την κασσία, χάνοντας μεγάλο μέρος της γεύσης της κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος.
Χρήσεις
Ο φλοιός της κανέλας χρησιμοποιείται ευρέως ως καρύκευμα. Χρησιμοποιείται κυρίως στη μαγειρική ως καρύκευμα και αρωματικό υλικό. Χρησιμοποιείται στην παρασκευή της σοκολάτας, ιδιαίτερα στο Μεξικό, ο οποίος είναι ο κύριος εισαγωγέας της κανέλας.
Χρησιμοποιείται επίσης σε πολλές συνταγές ζαχαροπλαστικής, όπως μηλόπιτες, λουκουμάδες και κουλούρια κανέλας, καθώς και πικάντικες καραμέλες, καφέ, τσάι, ζεστή σοκολάτα και λικέρ. Στη Μέση Ανατολή, η κανέλα χρησιμοποιείται συχνά σε αλμυρά πιάτα με κοτόπουλο και αρνί. Η κανέλα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί και ως συστατικό του μπαχαράτ.
Διατροφικές πληροφορίες
Τοξικότητα
Το 2008 η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (European Food Safety Authority) θεώρησε σχετικά με την τοξικότητα της κουμαρίνης. H οποία είναι ένα γνωστό σημαντικό συστατικό της κανέλας, ότι σε υψηλές συγκεντρώσεις, προκαλεί καρκίνο του ήπατος και βλάβη των νεφρών και είναι ένα σημαντικό συστατικό της κανέλας και της μεταβολικής επίδρασης στους ανθρώπους με το CYP2A6 πολυμορφισμό (polymorphism). Kαι επιβεβαίωσε τη μέγιστη συνιστώμενη Ανεκτή Ημερήσια Πρόσληψη (TDI) του 0,1 mg κουμαρίνης ανά kg σωματικού βάρους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε μια κατευθυντήρια γραμμή για τη μέγιστη περιεκτικότητα κουμαρίνης στα τρόφιμα των 50 mg ανά κιλό ζύμης στα εποχιακά τρόφιμα και 15 mg ανά κιλό στα καθημερινά ψημένα τρόφιμα.
Μαγειρική και ζαχαροπλαστική
Η κανέλα χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή κουζίνα πολλών πολιτισμών. Συμπεριλαμβάνεται ως κύριο συστατικό σε συνταγές για:
- μίγματα μπαχαρικών (π.χ. κάρυ)
- ποτά και λικέρ
- καφέδες και αναψυκτικά (π.χ. καπουτσίνο, κανελάδα)
- γλυκά (ρολά κανέλας, μηλόπιτα, ρυζόγαλο, μπακλαβάς, ζαμπαγιόνε)
- κρέατα (χουνκιάρ μπεγιεντί, καϊσερλί)
Πηγή: Wikipedia