Ονομασία
Το Σκόρδο (επιστημονική ονομασία: Allium sativum, Άλλιον το ήμερον) είναι μονοετές ή και πολυετές, ποώδες φυτό το οποίο ανήκει στο γένος Άλλιο και στην οικογένεια των Λειριοειδών ή Υακινθοειδών. Η καταγωγή του είναι από τις περιοχές της κεντρικής και ανατολικής Ασίας. Χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα ως άρτυμα στην παρασκευή φαγητών, και για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες.
Περιγραφή
Έχει βολβώδες στέλεχος και τα φύλλα του μέχρι τη μέση περίπου είναι επίπεδα και λεία. Τα φύλλα του είναι στενά, μακριά και κοφτερά. Στην κορυφή του στελέχους είναι το άνθος που έχει λευκό χρώμα. Ο βολβός του σκόρδου ή κεφάλι αποτελείται από πολλά μικρά βολβοειδή μέρη. Αυτά λέγονται σκελίδες ή ξεκλίδια και έχουν κοινή βάση καλύπτονται δε όλα μαζί από 3-5 ή 3-4 μεμβράνες που έχουν μορφή κολεού (σωληνοειδούς θήκης). Κάθε κολεός σχίζεται σε μία μορφή σχήματος λογχοειδούς φύλλου που είναι λίγο μικρότερο από αυτό του κρεμμυδιού και λίγο στενότερο και μικρότερο από το φύλλο του πράσου.
Το σκόρδο πολλαπλασιάζεται με τους βολβούς του. Οι ανθοφόροι άξονες δεν έχουν σπόρια αλλά μερικές φορές φέρουν μικρούς βολβούς που επίσης χρησιμοποιούνται στον πολλαπλασιασμό του. Τα άνθη είναι στείρα και το σκόρδο πολλαπλασιάζεται με τα βολβομερή του. Οι ανθοφόροι άξονες αναπτύσσονται φέροντας μερικές φορές μικρά βολβίδια, τα οποία χρησιμοποιούνται ως ετήσιο φυτό.
Καλλιέργεια
Στην Ελλάδα καλλιεργείται από τα αρχαία χρόνια και το περιγράφουν ο Ηρόδοτος και ο Αριστοφάνης. Ο Θεόφραστος το αναφέρει ως σκόρδον ή σκόροδον και ο Διοσκουρίδης ως σκόρδον το ήμερον.Η φύτευση του σκόρδου για το ελληνικό κλίμα γίνεται από το φθινόπωρο τον Οκτώβριο ή την άνοιξη για τα νωπά σκόρδα μέχρι το Φεβρουάριο για τα ξερά. Αυτά φυτεύονται σε βάθος ως 5 εκ. και σε απόσταση 5-10 εκ. μεταξύ τους. Πρέπει να σκαλίζονται επιπόλαια, να βοτανίζονται και να ποτίζονται τακτικά. Ο βολβός δημιουργείται κατά την Άνοιξη όταν και οι μέρες είναι μεγαλύτερες. Το σκόρδο ανθίζει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και το ύψος του κυμαίνεται από 30-50 πλέον πόντους. Η συγκομιδή γίνεται κατά τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο. Τα σκόρδα ξεριζώνονται, αφήνονται να μαραθούν και στη συνέχεια γίνονται αρμαθιές για να διατηρηθούν για μακρά χρονικά διαστήματα και στέλνονται στην αγορά.
Στην Ελλάδα καλλιεργούνται 30.000 στρέμματα και η ετήσια παραγωγή φτάνει τους 18,000 τόνους με κυριότερες περιοχές παραγωγής τη Μακεδονία, τη Θράκη, και τον Πλατύκαμπος Λάρισας. Οι σπουδαιότερες ποικιλίες που καλλιεργούνται στην Ελλάδα είναι τα άσπρα (Θράκης και Τριπόλεως), οι γίγαντες και τα κοινά.
Χρήση στη μαγειρική
Το σκόρδο αποτελεί βασικό στοιχείο στη μαγειρική πολλών χωρών. Χρησιμοποιείται σε ψητά, βραστά, σε σάλτσες, σε σαλάτες (σκορδαλιά), σε τουρσιά.Το σκόρδο μπορεί να τρώγεται ωμό για να σκοτώνει τα βακτήρια, να βελτιώνει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και να προλαμβάνει, ίσως και τον καρκίνο. Κατά το μαγείρεμα, το σκόρδο παύει να είναι μικροβιοκτόνο επειδή καταστρέφεται πλήρως η αλλισίνη. Ωστόσο δεν χάνει όλες τις θεραπευτικές του ιδιότητες και μπορεί να μειώσει τη χοληστερίνη, να διατηρεί το αίμα αραιό και να λειτουργεί ως αποσυμφορητικό, ως αντιβηχικό, ως ρυθμιστής βλεννών και ως προληπτικό της βρογχίτιδας. Το καλύτερο είναι να τρώγεται και με τους δύο τρόπους.
Συστατικά
Έχει έντονη οσμή και χαρακτηριστική καυστική γεύση που οφείλεται σε αιθέρια έλαια. Όπως η αλλιίνη, η αλλισίνη και το αχοένιο. Είναι πλούσιο σε βιταμίνες Β1, Β2, Β3 και περιέχει ασβέστιο, σίδηρο, φώσφορο, σελήνιο, θειάφι. Αλλά και αλλά στοιχεία χρήσιμα για το οργανισμό, όπως λευκωματούχες ουσίες, λιπαρές, αμυλώδες, κυτταρίνη, τεφρά. Το κυριο συστατικό του ειναι αλλισίνη. Τα θεραπευτικά χημικά του σκόρδου όμως ποικίλουν αρκετά και ανάλογα με τις συνθήκες του εδάφους. Σε αυτή την αιτία αποδίδουν οι ερευνητές τα ποικίλα αποτελέσματα των πειραμάτων τους σχετικά με τις θεραπευτικές ιδιότητες του σκόρδου. Το ιδανικότερο είναι να καλλιεργείται ελεγχόμενα από τον ίδιο τον καταναλωτή. Ώστε να ελέγχεται η ποιότητα του εάν θέλει να το χρησιμοποίησει θεραπευτικά. Στην κατανάλωσή του για να διατηρεί της φαρμακευτικές τις ιδιότητες πρέπει να καταναλώνετε όσο πιο πολύ φρέσκα γίνεται και ωμό.
Πηγή: Wikipedia