Το σιρόπι είναι πυκνόρρευστο διάλυμα καθαρής ζάχαρης σε νερό με ή χωρίς άλλες αρωματικές ή θεραπευτικές ουσίες. Προσφέρεται ως ευφραντικό ή ως φάρμακο αναλόγα με τη φαρμακευτική ουσία που περιέχει.
Ορισμός
Σιρόπια (sirupi) λέγονται τα πυκνά ζαχαρούχα διαλύματα, των οποίων κυρίως τα διαλυτικά υγρά του σακχάρου είναι απλό νερό, άλλοτε δε και άλλα υγρά (όπως π.χ το κρασί κτλ.) Επίσης λέγεται και η μελάσα του ζαχαροκάλαμου. Είναι από τα παλαιότερα φαρμακοτεχνικά σκευάσματα. Αποτελούν εύχρηστη και πρόχειρη φαρμακοτεχνική μορφή, προκειμένου να χορηγηθούν φαρμακευτικές ουσίες ώστε να καλυφθεί η γεύση τους και να γίνουν πιο εύληπτα.
Τα κυριότερα σιρόπια στη θεραπευτική
- Σιρόπι αιθέρος (sirupus aetheris), είναι σκεύασμα αναληπτικό και διεγερτικό.
- Σιρόπι αλθαίας (sirupus althaeae). Είναι υγρό υποκίτρινο, που προστίθεται ως βελτιωτικό της γεύσης πικρών και δριμέων φαρμάκων.
- Σιρόπι αμυγδάλων (Sirupus amygdalarum ή amygdalium ή emulsium). Στη θεραπευτική το σιρόπι των αμυγδάλων χρησιμεύει ως βελτιωτικό της γεύσης κυρίως στα γαλακτώματα. Στη ζαχαροπλαστική έχουμε ανάλογο σιρόπι, το «γάλα αμυγδάλου» που αντικαθιστά το νερό με γάλα.
- Σιρόπι ιωδιούχου σιδήρου (Sirupus ferri jodati). Σιρόπι ελαφρώς πρασινωπό ή κιτρινωπό με σηπτική γεύση, που περιέχει 0,5% σίδηρο(Ε.Φ). Αναγράφεται όπου ο ιωδιούχος σίδηρος.
- Σιρόπι ιωδοταννικό.
- Σιρόπι Gibert (Sirop de Gibert). Είναι σιρόπι δισιωδιούχου υδραργύρου, χορηγείται στη σύφιλη.
- Σιρόπι κερασιών (Sirupus Cerasorum). Προστίθεται για να βελτιώσει τη γεύση. Επίσης παρασκευάζεται και τεχνητό.
- Σιρόπι μούρων (Sirupus mori). Παρασκευάζεται από φρέσκα μαύρα μούρα.
- Σιρόπι οξυκέρασων. Είναι ανάλογο με αυτό των βύσσινων και χρησιμοποιείται για να βελτιώσει τη γεύση.
- Σιρόπι οπίου (Sirupus opii). Υγρό ερυθροκίτρινο με γλυκόπικρη γεύση που χρησιμοποιείται στη θεραπευτική όπως τα οπιούχα.
- Σιρόπι πολυγάλου (Sirupi Senegae). Φάρμακο αποχρεμπτικό που χορηγείται με κουτάλι ανά δίωρο ή αναμειγνύεται με άλλα αποχρεμπτικά φάρμακα.
- Σιρόπι ριβησίου (Sirupus Rubi Idaei). Παρασκευάζεται από νωπά φραγκοστάφυλα όπως το σιρόπι των κερασιών. Επίσης χρησιμοποιείται και στη ζαχαροπλαστική, παρασκευάζεται και τεχνητό.
- Σιρόπι χρυσομηλιάς. Διακρίνονται δύο: αυτό από τους φλοιούς των καρπών (Sirupus aurantii corticis), δηλαδή αυτό από τους φλοιούς των νεραντζιών, και αυτό από τα άνθη της νεραντζιάς (Sirupus aurantii floris). Αυτό από τους φλοιούς είναι υγρό κιτρινοκόκκινο με γλυκιά και συγχρόνως πικρή γεύση και ευχάριστο άρωμα. Και τα δύο σιρόπια χρησιμοποιούνται για να βελτιώσουν τη γεύση.
- Σιρόπι απλό (Sirupus simplex). Έχει ειδικό βάρος 1.33 και είναι πολύ εύχρηστο στη φαρμακοτεχνία.
- Σιρόπι ρήου (Sirupus Rhei). Είναι δύο ειδών, το απλό και το σύνθετο. Το πρώτο είναι υγρό καστανοκόκκινο και προστίθεται σε καθαρτικά ή πικρά φάρμακα.
- Σιρόπι ράμνου καθαρτικού (Sirupus Rhamni catharticae). Χρησιμοποιείται ως καθαρτικό.
- Σιρόπι ιπεκακουάνης (Sirupus Ipecacuanhae) από τη ρίζα του ομώνυμου φυτού.
- Άλλα εύχρηστα φαρμακευτικά σιρόπια είναι αυτό της σέννης, το σύνθετο σιρόπι θύμου κ.λ.π.
Σιρόπια ζαχαροπλαστικής
- Για αναψυκτικά, σιρόπι ζάχαρης, για λεμονάδες σιρόπι λεμονιού.
- Για παγωτά, σιρόπι βύσσινο, αγριοκέρασο, φράουλα, κεράσι, καραμέλα, σοκολάτα.
- Για βάφλες, κρέπες, τηγανίτες, γιαούρτι, σιρόπι σοκολάτα, σφένδαμος, πετιμέζι (από τον μούστο).
- Για μελομακάρονα, λουκουμάδες, σιρόπι με μέλι μόνο ή και με μαύρη ζάχαρη.
- Για κρέμα καραμελέ σιρόπι πικρής καραμέλας.
- Για τον καφέ, σιρόπι σοκολάτα, βανίλια, καραμέλα, φουντούκι, κ.ά.
- Φρούτα σε σιρόπι, γλυκά του κουταλιού: αχλάδι, βερίκοκο, σύκο, κυδώνι, κουμ-κουάτ, κυδώνι, καρπούζι, πορτοκάλι, μανταρίνι, νεράντζι, μελιτζανάκι, καρυδάκι, φυστίκι Αιγίνης, σταφύλι, περγαμόντο, κεράσι, τοματάκι, τριαντάφυλλο.
- Για διαφορετικές χρήσεις, όπως για γαρνίρισμα, κοκτέιλ, ροφήματα, γλυκά και για άλλα παρασκευάσματα, τα σιρόπια διαφέρουν ως προς τον τρόπο παρασκευής τους.